Van de gheslachten van Winde, Klockskens ende dierghelijck ghewas, dat sich om eenighe bijstaende dinghen vlecht, windt oft anders vast maeckt
PlantenAlfabetisch
In het voorgaende Boeck hebben wy ettelijcke
cruyden beschreven; de wortelen van de welcke in de Medicijne nut
ende gebruyckelijck waren; nu volghen de ghene die purgeren ende
afiaegen, den buyck weeck maken ende den kamergangh verwecken, oft
oock het lichaem door het spouwen oft braecken suyver ende ledigh
maken konnen. Dese zijn veellerhande : want sommige zijn cruyden,
ende purgeren met haer geheel, dat is met haer bladeren, steelen
ende andere deelen; andere hebben die kracht in haer vruchten oft
saedt : sommighe zijn boomen oft heesteren, ende toonen de selve
werckingen met haer schorssen, andere met haer vruchten. Dan al 't
gene dat de boomen ende heesteren belanght; dat sullen wy op een
andere plaetse bequaemelijcker beschrijven : ende en sullen in dit
onse twaelfste Boeck nerghens anders van handelen, dan alleen van
de cruyden die soodanighe krachten hebben. Maer om dat onder dese
cruyden sommige slap ende onsterck van steelen zijn, ende daerom
haer selven in de hooghte niet oprechten en konnen, maer met eenighe
steunselen oft stocken onderhouden ende bevestight moeten worden;
sommige andere zijn sterck ende recht opstaende, ende en behoeven
daerom gheen steunsel oft hulpe om teghen te rusten oft aen te lenen;
de welcke te saemen soo veel in 't ghetal zijn, dat sy niet wel in
een Boeck begrepen en kosten wesen : daerom hebben wy die in tweeen
ghedeylt; ende sullen in dit twaelfste Boeck alleen van die purgerende
cruyden handelen die haer selven sonder steunselen behelpen, ende
in de hooghte houden konnen : ende de andere die steunselen oft hulpe
behoeven, sullen wy tot het naevolghende dertiende Boeck bewaeren
ende uytstellen.