Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Juniperus sabina var. tamariscifolia - Sabijnse jeneverbes (variëteit)

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 75 Bladzijde 806

Tgheslacht

Savelboom als Dioscorides scrijft es tweederleye/ Die eene heeft bladeren schier ghelijck Cypressenboom/ Die andere es den Tamarischboom aensienlick.

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 75 Bladzijde 807

Tfatsoen

Juniperus sabina var. tamariscifolia - Sabijnse jeneverbes (variëteit)

Brathys, Sabina (Savina, Savimera, Cupressus Cretica), Savelboom 1644 Vlaams: Savelboom (Eersten, kleyne) (Savelboom 1616 Latijn: Sabina [854] 1557: Sabina, Savelboom, Savimera, Savina, Savinier, Sevenbaum

 

Juniperus sabina - Sabijnse jeneverbes

Noot: Clusius (1557) onderscheidt twee soorten. Cupressus Cretica (de naam komt van Plinius) heeft bij hem betrekking op een andere soort die ook Brathys en Sabina werd genoemd en verder Thuïa, Thuium, Bruthes, Bruta, dit is de eigenlijke  1644 Vlaams: Savelboom (Tweeden, groote) 1616 Latijn: Sabina altera [855] 1554/1557: Bruta, Bruthes, Cupressus cretica, Sabina altera, Thuïa, Thuïum, Thyia, Thyium

 

[807]   1   Die Savelboom die hier te lande bekent es/ wast in maniere van neerachtighe boomkens. Sijn struycken worden somtijts dick ghelijck eenen arm/ ende daer aen wassen vele tacken die huer lichtelijcken breet ende wijt uutbreyden/ van desen tacken groeyen andere dunne tacxkens/ ende daer aen gruene dunne rijskens in veel andere huer verdeylende/ die op die eyndekens steken ende scerpe puntkens hebben/ ende ter sijden ghelijck seer cleyne dorekens oft stekende bladerkens draghen/ ende dit sijn die bladeren van Savelboom/ die winter ende zoomer altijt gruen blijven/ ende sterck van ruecke sijn. Die vruchten sijn cleyne swerte besiekens/ den besiekens van Genevere niet seer onghelijck.

2   Dat ander gheslacht van Savelboom/ dat den Tamarischboom ghelijckt/ es noch ter tijtonbekent.

Plaetse

Savelboom wordt hier te lande in sommighe hoven gheplant.

Tijt

Die vruchten van Savelboom worden in den Herfst rijp.

Naem

Dese boom wordt gheheeten in Griecx Brathys/ In Latijn Sabina/ In die Apoteken Savina/ van sommighen Savimera/ ende Cupressus cretica/ In Hoochduytsch Sevenbaum/ Hier te lande Savelboom. In Franchois Savinier.

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 75 Bladzijde 808

Natuere

[808]   Die bladeren van Savelboom/ die principalick in der medecijnen ghebruyckt worden/ sijn werm ende drooghe tot in den derden graedt/ ende subtijl van substantien.

Cracht ende werckinghe

A   Die bladeren van Savelboom met wijn ghesoden/ doen zoo sterckelijck die urine lossen ende rijsen/ dat sy oock dat bloet doen volghen/ sy verwecken die natuerlijcke cranckheyt van den vrouwen ende iaghen af die secondine/ ende doode vruchten. Tselve doen sy oock alsmen den roock van onderen ontfankt.

B   Die selve bladeren met huenich vermenght ghenesen die quade voortsetende sweeringhen/ ende suyveren ende verdrijven alle vlecken ende plecken van den lichaeme.

C   Met den bladeren van Savelboom worden oock verdreven ende afgedaen die wratten die op die scamelijcke manlijcke leden ende op andere heymelicke plaetsen ghegroeyet sijn.

D   Savelboom es oock goet vermenght in alle verwermde olien ende salven/ ende mach daer in voor Caneel ghebruyckt worden/ alsmen dobbel ghewicht neempt/ als Galenus ende Plinius scrijven.