Naem
[796] 1 Die Eyckenboom wordt gheheeten in Griecx Drys/ In Latijn Quercus/ In Hoochduytsch Eichbaum/ In Franchois Chesne.
2 Die vrucht wordt ghenaemt in Griecx Balanos/ In Latijn Glans/ In Hoochduytsch ein Eichel/ Hier te lande een Eeckel/ In Franchois ung Gland.
3 Dat ront Appelken dat op die bladeren groeyet es ghenaemt in Griecx Cecis/ In Latijn Galla/ In Hoochduytsch Eichopffel/ und Galopffel/ Hier te lande Eycken appel/ ende Galnoten/ In Franchois Noix de galle.
4 Die scaelkens daer die Eeckelen in hanghen worden gheheeten in Latijn Calices glandium/ In die Apoteke Cupulae glandium.
Natuere
Die bladeren ende scorssen van den Eycken/ ende die scaelkens van den Eeckelen sijn verdrooghende tot in den derden graedt ende tsamen treckende. Ende van ghelijcke natuere sijn oock schier die Eeckelen/ maer meer werm ende min tsamen treckende.
Die Galnoten sijn cout ende drooghe tot in den derden graedt/ ende seer tsamen treckende.
Cracht ende werckinghe
A Die bladeren scorssen ende scaelkens van den Eycken ende Eeckelen stelpen ende ghenesen dat bloetspouwen/ bloetpissen/ ende alle bloetganck/ ende dijsghelijcx oock dat root melizoe ende die loop des buycx in water oft rooden wijn ghesoden ende ghedroncken.
B Die bladeren van Eycken cleyn ghestooten ghenesen ende heylen die versche wonden ende stelpen dat bloeyen der selver daer op gheleyt.
C Die scorssen van den Eycken ghepoedert es goet tseghen die wormen van den kinderen/ ende tseghen den loop des buycx ende
overvloedighe camerganck.
D Die scaelkens van den Eeckelen ende scorssen van den boomen/ sijn oock goet vermenght in alle medecijnen/ salven/ olien/ plaesteren/ die goet sijn om te stelpen eenighe vloet ende loop van bloede oft van andere humoren.
2
E Die Eeckelen sijn schier den bladeren ende scorssen van crachten ghelijck/ nochtans niet soo seer stoppende/ sy doen water maken/ ende wederstaen alle fenijn ende vergiftheyt/ ende sijn sonderlinghe goet tot die beten ende steken van die fenijnnighe ghedierten in melck ghesoden ende ghedroncken.
F Eeckelen cleyn ghestooten sijn oock goet gheleyt op die versche heete gheswillen/ ende als sy met ghesouten verckens smout vermenght sijn/ zoo ghenesen sy die quade voortsetende sweeringhen ende ulceratien.
3
G Die Galnoten stoppen oock seer ende sijn goet tot alle bloetganck/ ende tot die loop des buycx in alder manieren/ het sy van binnen inghegheven/ oft in eenighe olien salven plaesteren vermenght/ ende van buyten ghebruyckt.
H Galnoten sijn oock goet tot die vochticheyt ende gheswil van dat tantvleesch/ ende tot alle swillinghen van den amandelen ende keele/ ende dijsghelijcx oock tot die puysten van den mont.
I Item Galnoten stelpen den vloet van den vrouwen ende doen die moeder die gesoncken es in huer plaetse keeren/ alsmen in dwater sidt daer sy in ghesoden sijn.
K Galnoten met azijn oft water gheweyckt maken dat hayr swert/ ende doen dat overvloedich vleesch verdwijnen/ daer mede
bestreken.
L Galnoten ghebrant ende met azijn oft wijn gheblust/ stoppen alle vloet ende loop van den bloede. |