Van den wilden Kerssen die onder den naem van Thlaspi begrepen moghen worden/ vindtmen sonderlinge vier gheslachten/ die malcanderen ende der Kerssen van smaecke niet seer onghelijck en sijn.
[670] 1 Dat ierste gheslacht van Thlaspi dat Visselcruyt hier te lande ghenaempt wordt heeft langachtighe smalle bladerkens/ ende herder taye stelen ontrent eenen voet hoogh/ daer aen cleyn syde tacxkens wassen/ voortbringhende cleyne witte bloemkens/ naer den welcken volghen platte ronde hauwkens/ oft huyskens/ boven een scaerdeken hebbende/ daer in cleyn ront saet leyt dat van smaecke heet ende brandende in den mont/ wat naer Loock oft Ayeuyn smakende/ ende van verwen bruyn es.
2 Dat tweede gheslacht dat men Boeren kersse nuempt/ heeft langachtige ende breedachtighe bladeren die meerder ende breeder sijn dan die bladeren van den iersten/ ende rontsomme wat ghesneden oft ghekerft. Sijn stelen sijn ront ende ontrent eenen voet lanck/ ende in veel steelkens oock verdeylt/ daer aen wassen cleyne huyskens schier ghelijck aen teskens cruyt/ daer in dat saet leyt dat heet ende scerp es.
3 Dat derde gheslacht van Wilden kerssen dat Bessemcruyt heet/ es van bladeren ende stelen minder dan die voorghescreven/ ende het heeft seer vele dunne tacxkens oft rijskens/ daer aen saet ende bloemen wassen ghelijck aen die andere/ maer mindere.
Thlaspi spec.
Thlaspi ("gheenen sonderlinghen naem")
misschien
Thlaspi montanum - Bergboerenkers
(?)
Thlaspi ("gheenen sonderlinghen naem")
4 Dat vierde gheslacht heeft langachtighe smalle rouwe witgruene bladerkens/ ende ronde houtachtighe taye steelkens/ daer aen wassen witte bloemkens/ die als sy vergaen voortbringhen breede hauwkens/ daer in bruyn saet leyt dat seer heet van smaecke es/ ghelijck kersse saet.
Plaetse
Dese cruyden wassen op die velden/ ende aen die canten/ op ongheboude plaetsen/
[671] ende by den weghen/ ende worden deen ter eender plaetsen/ ende dander ter andere veel ghevonden.
Tijt
Dese cruyden bloeyen ende leveren huer saet in den zoomer/ van in Meye tot in Oostmaent.
Naem
Wilde Kersse wordt gheheeten in Griecx Thlaspi, Thlaspidion ende Sinepi agrion. In Latijn Thlaspi, Capsella ende Scandulaceum/ van sommighen oock Mytis, Bytron, Dasmophon en Myopteron. In Hoochduytsch Wilder Cresz. In Franchois Seneve saulvage.
1 Dierste gheslacht es dat oprecht Thlaspi daer Dioscorides af scrijft/ ende dat wordt hier te lande gheheeten Visselcruyt.
2 Dat tweede geslacht es dat Thlaspi van Cratevas/ ende dat wordt nu ter tijt oock ghenaemt Nasturtium tectorum ende Sinapi rusticum. In Hoochduytsch Baurn senff/ oder Baurn cresz/ ende daer naer in Neerduytsch Boeren mostaert oft Boeren kersse.
3 Dat derde gheslacht wordt gheheeten Thlaspi angustifolium ende Thlaspi minus. In Hoochduytsch Bysemkraut. In Neerduytsch Bessemcruyt.
4 Tvierde gheslacht es sonder twijfel oock een Tlaspi/ ende dat en heeft gheenen sonderlinghen naem.
Natuere
Wilde kerssen ende sonderlinge die saden daer af/ sijn werm ende drooghe tot schier in den vierden graedt.
Cracht ende werckinghe
A Tsaet van Thlaspi inghenomen iaecht af van onder ende van boven die galle ende die geele vochticheden/ het verweckt die
natuerlijcke cranckheyt van den vrouwen/ ende het doet die apostumatien die binnen tslichaems ghegroeyet sijn uutbreken.
B Tselve saet met een clysterie van onder ghesedt versuet die pijne van dat Sciatica. Tot den selven dienet oock van buyten daer op gheleyt ghelijck tsaet van Mostaert.
Hindernisse
Aenghesien dat het saet van Thlaspi seer heet ende sterck van wercke es/ zoo doet het bloet afgaen/ alst te veel inghenomen wordt/ ende es den bevruchten vrouwen seer hinderlick ende quaet/ ende daer om en behoortment niet lichtelijcken van binnen in te gheven.
