Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5 Cruyden, wortelen ende vruchten, diemen in die spijse ghebruyckt Planten Alfabetisch

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 29-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 5 capitel 24, bladzijde 621-622   Zie volgende pagina »

Van witte Maluwe.   Cap. xxiiii.

Althaea officinalis - Heemst - Maluwe, witte (witte Huemst)

Foto's Martin Stevens

zie

Althaea, Hibiscus, Ebiscus, Anadendron, Altiocon, Arisalthaea (Bismalva, Malvaviscum), witte Maluwe (witte Huemst)

  • 1644 Vlaams: Huemst (Witten), Maluwe (Witte)
  • 1616 Latijn: Althaea sive Ibiscus [655]
  • 1554/1557: Althaea, Anadendron, Aristalthaea, Bismalva, Eibisch, Guymaulve, Hibiscus, Huemst (witten), Ibisch, Ibiscus, Maluwe (witte), Malvaviscum

Kijk eens

op Blaichs homepage

op Wolverlei

Informatie en verkrijgbaarheid op Plantago

op internet

Tfatsoen

[621]   Die witte Maluwe es den anderen Maluwen seer ghelijck maer veel witter ende saechter/ sy heeft rondachtighe witte saechte ende schier wollachtighe bladeren/ die van grootte ende fatsoene den bladeren van die ghemeyne schier ghelijck sijn. Die stelen sijn ront ende wassen recht op. Die bloemen sijn den bloemen van wilden Maluwen van fatsoene gelijckende/ naer den welcken dat saet voortcoemt ghelijck aen die andere. Die wortel es groot ende dick/ van binnen wit ende lijmachtich.

Plaetse

Witte Maluwe wast gheerne in vochte en vette plaetsen/ by den wateren ende grachten.

Tijt

Dese Maluwe bloeyet met den anderen wilden Maluwen.

Naem

Dit gheslacht van Maluwe wordt gheheeten in Griecx ende in Latijn Althaea ende Hebiscus oft Ebiscus/ van Galenus oock Anadendron/ van sommighen Altiocon ende Aristalthaea. In die Apoteke Bismalva ende Malvaviscum. In Hoochduytsch Ibisch oder Eibisch. Hier te lande Witte maluwe oft Witten huemst. In Franchois Guimaulves

Natuere

Dese Malve es oock middelmatich werm ghelijck die andere maer droogher/ ende tot in den iersten graedt droogh.

Cracht ende werckinghe

A   Die wortelen van Witte maluwen in wijn ghesoden ende ghedroncken sijn goet tseghen die pijne ende weedom van tgraveel/ ende van den steen/ rooden lichaem ende tsegen dat sciatica/ ende den ghenen die beven/ cramp hebben/ oft van binnen gheborsten oft ghescuert sijn.

B   Die selve wortelen in versch suet melck ghesoden/ genesen den hoest als Plinius seyt.

 

[622]   C  Tot den Tantsweer sijn oock dese wortelen goet/ ende versueten die pijne alsmense in azijn siedt/ ende in den mont hout.

D   Die wortelen van witte Maluwen in wijn oft huenich water ghesoden ende cleyn ghestooten/ ghenesen ende heylen die versche wonden/ doen sceyden ende verdeylen alderhande herde coude ende oock andere gheswillen/ als Inflatien/ Apostumatien achter die ooren ende van den borsten/ vermorwen die clieren/ doen rijpen ende uutbreken alle verouderde Apostumatien ende gheswillen/ ghenesen die cloven van dat fondament/ ende verdrijven dat beven ende scudden van den senuwen ende senuwachtighe leden.

E   Die selve wortelen alzoo ghesoden ende cleyn ghestooten ende met verckens liese oft gansen smout oft met Terbenthijn vermenght/ versueten die Apostumatien ende sweeringen van der moedere/ ende openen die verstoptheden van der selver met een pessus van onder gesedt.

F   Tot allen den voorghescreven sieckten ende ghebreken sijn oock die bladeren van Maluwe goet in der selver manieren ghebruyckt/ maer niet zoo goet oft crachtich als die wortelen.

G   Die bladeren van desen witte Maluwe met olie vermenght/ ghenesen die verbrantheyt van den viere oft van heeten watere/ ende heylen die beten van honden ende menschen/ ende die steken van Wespen ende Bijen.