Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4 Corenen, Legumina, Distelen ende dyerghelijcke
Planten Alfabetisch

Deel 5

Deel 6

Lathyrus tuberosus - Aardaker

Bunium bulbocastanum - Aardkastanje

• Cruijdeboeck deel 4 capitel 30 Bladzijde 532

Tfatsoen

Lathyrus tuberosus - Aardaker Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Chamaebalanus, Chamaebalanos, Glandes terrestres, Eerdtnoten (Muysen met steerten) 1644 Vlaams: Eerdtnoten, Muysen met steerten 1616 Latijn: Terrae glandes [550] 1554/1557: Ackereychel, Chamaebalanus, Eerdtnoten, Erckelen, Erdamandel, Erdfeigen, Erdnusz, Gland de terre, Glandes terrestres, Grund eychel, Muysen met steerten

[532]   1   Eerdtnoten hebben drije oft vier teere tacxkens oft steelkens/ beneden by der aerden wat roodachtich/ cleyne clauwierkens hebbende/ daer mede dat sy huer aen die haghen ende al dat sy kunnen ghenaken vast maken. Die bladerkens sijn cleyn ende smal. Die bloemen sijn schoon root/ van ruecke niet onliefelijck. Ende als die vergaen zoo comen daer cleyne hauwkens voort daerin cleyne sadekens groeyen. Die wortelen sijn lanck ende dun/ ende daer aen wassen hier en daer ronde langhe dickachtighe raepkens/ volnaer ghelijck eeckelen gefatsoeneert/ die van buyten eerdachtich sijn/ ende van binnen wit/ van smaecke suet den castanien schier ghelijck.

Bunium bulbocastanum - Aardkastanje

Bunium, cleyn(e) Eerdtnoten 1644 Vlaams: Eerdtnoten (Kleyn) 1616 Latijn: Bolbocastanon 1554/1557: Anemosphoron, Apios, Arcticum, Aton Actine, Bulbina, Bunium, Eerdtnoten (cleyn), Meum, Noix de terre (petite)

2   Dat ander geslacht van Eerdtnoten dat op sommighe plaetsen cleyne Eerdtnoten ghenaemt wordt salmen vinden bescreven in tvijfste Cruijdeboeck deel int xxii.cap. van Bunium.

Plaetse

Eerdtnoten wassen veel in Hollant/ ende in sommighe andere landen/ als in Brabant by Berghen op den zoom op die corenvelden ende aen die haghen.

Tijt

Dit cruyt bloeyet in Braeckmaent. Ende daer naer wordt sijn saet rijp. In Meye worden tot sommighe plaetsen die wortelen uutghegraven/ ende voor spijse inghenomen.

Naem

Dit cruyt wordt ghenaempt in Hoochduytsch Erdnusz/ Erckelen/ Erdfeigen/ Erdamandel/ Acker eychel ende Grund eychel. Hier te lande Eerdtnoten/ ende van sommighen Muysen met steerten. Nu ter tijt in Griecx Chamaebalanos. In Latijn Glandes terrestres.

• Cruijdeboeck deel 4 capitel 30 Bladzijde 533

[533]   Ende wordt ghehouwen van sommighen gheleerden voor dat Astragalus daer Dioscorides af scrijft/ ende van sommighen voor dat Apios. Maer dattet gheen Apios en es blijckt ghenoech uut den tweede ende derde capittelen van dat derde Cruijdeboeck deel van desen Cruydeboeck/ daer wy dat fatsoen van dat oprecht Apios claerlick bescreven hebben.

Natuere

Dese Eerdtnoten sijn drooghe tot in den tweeden graedt.

Cracht ende werckinghe

A   Die wortelen van desen cruyde worden tot veel plaetsen van Hollant ende tot sommighe van Brabant ghelijck Rapen oft Pastinaken ghesoden ende voor spijse inghenomen ende in dyer manieren ghebruyckt gheven zy redelick goet voetsel/ maer sijn herder om verteeren dan die Rapen/ ende maken herden camerganck/ ende stoppen den loop des buycx.

B   Es oock dit cruyt dat oprecht Astragalus zoo doet die wortel water maken ende stopt alle loop des buycx in wijn ghesoden ende ghedroncken.

C   Die selve wortel in der selver manieren ghebruyckt stopt oock die overvloedighe natuerlijcke cranckheyt/ ende die vloet van den vrouwen ende alle onbehoorlijcke bloetganck.

D   Die selve wortel van Astragalus ghedroocht ende ghepoedert es seer goet in die oude sweeringhen ende ulceratien ghestroyet ende in die versche wonden om dat bloet te stelpene.