Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3 Wortelen, medecynale cruyden, ende quaden hinderlijcke ghewassen
Planten
Alfabetisch

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 21-01-2023

«  Cruijdeboeck deel 3 capitel 61, bladzijde 440-441   Zie volgende pagina »

Van Boomvaren.   Cap. lxi.

1  

Polypodium vulgare - Gewone eikvaren

Tfatsoen

Polypodium vulgare - Gewone eikvaren

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Polypodium, Filicula, Boomvaren (Eyckenvaren)

  • 1644 Vlaams: Varen (Boom-) dat groot wordt
  • 1616 Latijn: Polypodium maius
  • 1554/1557: Baumfarn, Boomvaren, Dropffwurtz, Engelsusz, Eyckenvaren, Filicula, Polypode, Polypodium

[440]   Boomvaren heeft bladeren ontrent een spanne lanck die tot den middelsten ribbeken toe ghesneden sijn maer niet rontsomme ghekerft. Die wortel es schier eenen vingher dick/ ende seer lancx die eerde cruypende vele bladeren voortbringhende/ van buyten bruyn/ van binnen gruenachtich met veel aenhanghende hayrachtighe faselinghen. Ende dit gheslacht van Varen en heeft oock gheen stelen noch bloemen noch saet.

Plaetse

Boomvaren wast aen die hooghe canten van den velden aen die wortelen van den boomen/ en sonderlinghe van den eycken. Ende somtijts oock op die oude Wilghen ende op die daken ende oude mueren.

Tijt

Boomvaren behout zoomer ende winter sijn bladeren/ maer in Aprill zoo brenghet nieuwe voort.

Naem

Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx Polypodion. In Latijn Filicula en Polypodium. In Hoochduytsch Engelsusz Baumfarn/ en Dropffwurtz. In Neerduytsch Boomvaren ende van sommighen Eyckenvaren. In Franchois Polypode.

Natuere

Die wortel van Boomvaren es drooch tot in den tweeden graedt.

 

Cracht ende werckinghe

[441]   A   Die wortel van Boomvaren verweckt tot camerganck ende iaecht af die swaere melancholieuse vochticheden ende die taeye fluymen ende es seer goet tseghen dat colica/ dat es weedom in den buyck/ verhertheyt ende verstoptheyt van der milte/ ende tot die vierdedaechse cortsen sonderlinghe als zy met Epithymum inghenomen wordt.

B   Ende dese wortel salmen sieden in suet vleeschsop oft capoenen sop oft in water met Maluwe oft Beete ende wat Anijs saets/ ende dat drincken/ oft die selve ghepoedert met huenich water dat es Meede innemen.

C   Die wortel van Boomvaren verteert ende doet sceyden dat overvloedich quaet vleesch dat in die gaten van den nuese wast Polypus gheheeten alsmense ghepoedert dicwils in die neuse doet.

Verkiesinghe

Die wortel van Boomvaren dat aen die wortelen van den eycken wast es dat beste ende bequaemste tot den ghebruyck der medecynen/ ende wordt ghenaemt Polypodium quercinum.