Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3 Wortelen, medecynale cruyden, ende quaden hinderlijcke ghewassen
Planten
Alfabetisch

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 3 capitel 36, bladzijde 403-404   Zie volgende pagina »

Van Springcruyt.   Cap. xxxvi.

Euphorbia lathyris - Kruisbladige wolfsmelk

 

Tfatsoen

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

 

Lathyris, Tithymalus (Cataputia minor), Springcruyt (Spurgie)

  • 1644 Vlaams: Springhcruydt, Spuergie
  • 1616 Latijn: Lathyris
  • 1554/1557: Cataputia minor, Espurge, Lathyris, Springcruyt, Springkorner, Springkraut, Spurgie, Tithymalus, Treikorner

[404]   Springhcruyt heeft eenen bruynen steel twee voeten oft meer hooch ontrent eenen vingher dick daer aen wassen langhe smalle bladeren den Wilghe bladeren oft Amandel boom bladeren ghelijckende. Ende desen steel verdeylt hem in dopperste in veel andere cleyne steelkens ende tacxkens die met cleyne rondachtighen bladerkens becleet sijn. Ende op dese tacxkens comen die vruchten voort die drijecantich sijn ghelijck die vruchten van Wonderboom/ maer mindere/ ende daer in ligghen drije cleyne ronde corenkens die duer die hitte van der sonnen als die vruchten rijp sijn uutspringhen. Die wortel es houtachtich ende niet seer groot.

Dit heel cruyt met stelen ende bladeren gheeft wit melck uut ghelijck die Tithymallen alst ghequetst wordt.

Plaetse

Dit cruyt wordt hier te lande in veel hoven ghevonden.

Tijt

In Hoymaent ende Ooghstmaent levert dit cruyt sijn bloemen ende saet.

Naem

Dit cruyt heet in Griecx ende in Latijn Lathyris. In die Apoteke Cataputia minor/ van sommighen oock als Dioscorides seyt Tithymalus. In Hoochduytsch Springkraut Springkorner ende Treikorner. Hier te lande Springcruyt/ ende tot sommighe plaetsen van Vlaenderen Spurgie. In Franchois Espurge.

Natuere

Dit cruyt es heet ende drooghe tot in den derden graedt van natueren den Tithymallen ghelijck.

Cracht ende werckinghe

A   Ses oft seven corenkens van Springcruyt inghenomen/ maken sterckelijck camerganck/ ende iaghen daer duer af die fluymen ende geele cholerijcke ende die waeterachtige vochticheden. Tselve doet oock het sap maer es veel stercker ende crachtigher van wercke.

B   In somma Springcruyt ende sijn sap sijn van crachten ende werckinghen den Tithymallen ghelijck.

Hindernisse

Springcruyt es der natueren van den menschen scadelijck ghelijck die Tithymallen.

Beteringhe

Alsmen die corenen van Springcruyt met daden oft vijghen innempt/ oft met gumme tragachanti mastix/ saet van Anijs ende eenich sap van vercoelenden cruyden/ oft datmen water drinckt terstont naer datmense inghenomen heeft/ zoo en selen dese saden die inwendighen leden niet onsteken oft seer berueren noch oock den lichaeme niet seer hinderlijck wesen.

 

^Naar het begin van deze pagina