Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3 Wortelen, medecynale cruyden, ende quaden hinderlijcke ghewassen
Planten
Alfabetisch

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 3 capitel 4, bladzijde 354-355   Zie volgende pagina »

Van Swaluwortel.   Cap. iiii.

1  

Vincetoxicum hirundinaria - Witte engbloem

Tfatsoen

Vincetoxicum hirundinaria - Witte engbloem

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Asclepias, Hirundinaria, Cission, Hederula, Cissiphyllon, Hederae folium, Swaluwortel

  • 1644 Vlaams: Swalu(we)wortel (Witte)
  • 1616 Latijn: Vincetoxicum
  • 1554/1557: Asclepias, Hederae folium, Hederula, Hirundinaria, Schwalbenwurtz, Swaluwortel, Vincetoxicum

Swaluwortel es der langher Osterlucey met stelen ende bladeren seer aensienlijck/ zy heeft effene ronde dunne stelen/ ontrent twee voeten hooch/ daer aen wassen donckergruene bladeren/ den bladeren van Veyl niet seer onghelijck. Die bloemen wassen op corte steelkens tusschen die bladeren voortcomende/ ende sijn bleeck wit ende sterck van ruecke/ ende daer naer volghen langhe scerpe hauwkens/ die als zy rijp sijn haer selven ontpluycken/ ende daer in leyt dat saet tusschen wit wollachtich hayr/ dat roodachtich ende breet es/ den sade van Gentiaen niet onghelijck. Die wortelen sijn lanck ront faselachtich duer malcanderen ghevlochten schier ghelijck

 

[355]   die Christwortel ende sterck van ruecke.

Plaetse

Swaluwortel wast op rouwe hooghe sandachtighe gheberchten ende op steenachtighe plaetse/ ende wordt in Duytschlant vele ghevonden/ sonderlinghe in Schwartzwaldt ende in Waszgauw.

Tijt

Dit cruyt bloeyet in Braeckmaent/ ende levert sijn saet in Ooghstmaent.

Naem

Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx ende in Latijn Asclepias/ van sommighen Cission, Hederula, Cissiphyllon ende Hederae folium/ ende nu ter tijt Hirundinaria. In Hoochduytsch Schwalbenwurtz. In Neerduytsch Swaluwortel.

Oirsake sijns naems

Dit cruyt heeft sijnen naem naer den ouden Esculapius die in Griecx Asclepios ghenaempt wordt. Dien den Griecke ende Heydenen toe scrijven/ dat hy die ierste geweest es die de conste der Medecynen ghevonden heeft/ ende daer om oock voor een god van den selven ghehouwen ende gheeert.

Natuere

Swaluwortel es werm ende drooch van natueren ende subtijl van substantien.

Cracht ende werckinghe

A   Die wortel van dit cruyt in water ghesoden ende ghedroncken verdrijft dat crimpsel ende weedom in den buyck/ ende es seer goet den ghenen die van eenich fennijnich ghedierte oft van eenen verwoeden hont ghebeten sijn/ niet alleen als voor inghenomen/ maer oock van buyten daer op gheleyt.

B   Die bladeren ghestooten sijn seer goet gheleyt op die quade sweeringhen van den borsten ende van die moedere.

 

^Naar het begin van deze pagina