Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2 Bloemen, welrieckende cruyden, saden, ende dyer ghelijcken Planten Alfabetisch

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023
«  Cruijdeboeck deel 2 capitel 47, bladzijde 259-261  Zie volgende pagina »

Van Tweebladt ende Margendre.   Cap. xlvii.

1  

Neottia ovata - Grote keverorchis

2  

Neottia nidus-avis - Vogelnestje

 

Tgheslacht

Boven die gheslachten van Satyriones die int voorgaende Capittel bescreven sijn zoo vindtmen noch twee andere cruyden wat ghelijckenisse met den Satyriones sonderlinge van stelen ende bloemen hebbende/ ende daer om oock van sommigen onder die Satyriones ghestelt. Daer af dat eene gheheeten wordt Tweebladt ende dat ander Margendrehen/ die wy van den Satyriones hebben willen sceyden ende in een besonder Capittel stellen/ om dat haer wortelen/ den wortelen van den Satyriones seer ongelijck sijn.

Tfatsoen

Neottia ovata - Grote keverorchis

Bifolium, Tweebladt

  • 1644 Vlaams: Standelcruydt (Bastaert-), Tweebladt
  • 1616 Latijn: Pseudo-orchis sive Bifolium
  • 1554/1557: Alisma, Bifolium, Doublefueille, Ellebore blanc sauvage, Hellebore blanc sauvage, Helleborine, Ophris, Persefueille, Plantain aquatique, Tweebladt, Zveyblatt, Zweyblat

[260]   1   Tweebladt heeft eenen ronden effenen steel/ daer aen wassen niet meer dan twee bladeren/ den bladeren van grooten Wechbree ghelijckende. Van den middel van den steel tot boven toe wassen rontsomme den steel vele gruen geele bloemkens schier ghelijck cleyne voghelkens ontploken/ den bloemen van veel Satyriones niet seer onghelijck. Die wortel heeft vele veselingen.

Neottia nidus-avis - Vogelnestje

Neottia, Margendrehen (Voghels nest)

  • 1644 Vlaams: Voghelsnest
  • 1616 Latijn: Neottia [553]
  • 1554/1557: Margendrehen, Nid d'oyseau, Voghelsnest

2   Margendrehen hebben cale stelen sonder bladeren bringhende in dopperste ghelijck een are met bloemen. Ende dese stelen met hueren bloemen sijn bruyn houtvervwich van coluere/ schier ghelijckende den stelen van die Brem rape (daer af wy in tseste deel ons cruydeboecx scrijven selen) maer teerder ende niet zoo dick. Die wortelen sijn faselachtich duer een ander verweert.

Plaetse

1   Tweeblat wast gheerne in vochtighe waeterachtighe beempden.

2   Margendrehen worden op vochtighe sandachtighe velden ende in die bosschen ghevonden.

Tijt

Beyde dese cruyden comen in Meye ende in Braeckmaent voort.

Naem

1   Dierste van desen cruyden wordt nu ter tijt in Latijn gheheeten Bifolium. In Hoochduytsch Zveyblat. In Neerduytsch Tweebladt/ ende wordt van sommighen gehouwen voor dat Ophris daer Plinius af scrijft/ van anderen voor een gheslacht van Duerwas/ van den derden voor een Alisma oft water Wechbree/ van eenigen oock voor Helleborine dat is wildt wit Niescruyt.

2   Dat ander gheslacht wordt van Hieronymo Bock Margendrehen ghenaempt/ ende

 

 

[261]    hier te lande van sommigen Herbaristen om dat die wortelen ghelijck eenen nest duer een ghevlochten sijn Voghels nest.

Natuere cracht ende werckinghe

Deser cruyden natuere ende cracht is noch ter tijt onbekent/ ende daerom en worden sy oock in der medecynen niet ghebruyckt. Sommige scrijven dat zy van natueren den Satyriones ghelijck sijn/ maer daer af en hebben wy gheen sekere redene oft experientie.

^Naar het begin van deze pagina