Plantenfoto's

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 5 Bladzijde 13

Tfatsoen

 

• Cruijdeboeck deel 1 capitel 5 Bladzijde 14

[14]   Die ghemeyne Hondtstonghe heeft rouwe ronde bruyne stelen/ twee oft drij voeten hooch/ ende daer aen wassen langhe bladeren/ den bladeren van groote tamme Ossentonghe niet seer onghelijck/ maer smalder/ minder/ ende niet rouw/ maer saechthayrich. Die bloemen wassen boven aen die stelen veel by een/ van coluere purperbruyn/ ende als die afghevallen zijn/ zoo coemen daer voort platte rouwe sayen drije oft vier by een/ die als zy rijp zijn aen die clederen blijven hanghen/ ghelijck die saden van Agrimonie ende andere dijer ghelijcken rouwe saden/ die wortel es lanck/ dick/ ende van buyten swert.

Plaetse

Hondtstonghe wast al omme overvloedich op ongheboude sandachtighe plaetsen by den straten ende ghemeynen weghen.

Tijt

Hondtstonghe bloeyt meest in Braeckmaent/ ende in Hoymaent wordt huer saet rijp.

Naem

Dit cruyt wort in Griecx ende in Latijn Lycopsis ghenaemt/ ende van sommighen oock (als Dioscorides schrijft) Anchusa/ ende daer om worddet van Galeno onder tgheslachte van Anchusa gherekent/ als int capittel van Ossentonghe voorseyt es. Inder Apoteken zoo heet dit cruyt Cynoglossum Cynoglossa ende Lingua canis. Ende daer naer in Hoochduytsch Hundszunghe. In Neerduytsch Hondtstonghe. In Franchois Langue de chien: hoe wel nochtans dattet die rechte Hondtstonghe niet en is/ ende daer om wordet van sommighen gheleerden nu ter tijt valsche Hondtstonghe ghenaempt.

Natuere

Hondtstonghe/ en sonderlinghe die wortele es cout en drooghe/ ghelijck die groote tamme Ossentonghe/ maer couwer.

Cracht en werckinghe

A   Hondtstonghe es een heylsaem cruyt/ ende es seer goet ende sonderlinghe die wortele om die wonden daer mede te ghenesene/ ende met gersten meel verminghelt es zy goet voor twilt vier.

B   Dwater oft wijn daer Hondtstonghe in ghesoden es/ es goet om oude ulceratien/ wonden/ ende sweringhen mede te ghenesene/ ende es seer sonderlinghe voor die ghebreken/ ende ulceratien des monts.

C   Van Hondtstonghe maecktmen een salfken dat tot den voorgheschreven ghebreken seer goet es/ in deser manieren. Tsap van Hondtstonghe/ wordt met huenich van Roosen ghesoden/ ende als zy tsamen ghenoch ghesoden zijn/ zoo doetmen daer inne terbenthijn/ ende rueret wel tsamen/ ende men leghet op die wonden.

D   Item die wortele van Hondstonghe ghebraden en in tfondament ghesteken es goet voor die inwendighe speenen.