|
Noot: Dodoens noemt ook een groote Genever, maar het is niet duidelijk om welke soort
het gaat. |
[806] 2 Die groote Geneveren sijn groote hooghe boomen/ die welcke oock draghen groote besien ende vruchten die alzoo groot sijn als Hasenoten/ somtijts oock als Okernoten zoo Dioscorides scrijft/ maer dit gheslacht es noch ter tijt onbekent.
Plaetse
Genever wordt ghevonden op hooghe berghen/ in donckere bosschen/ ende in neere hole straten/ hy wast gheerne op couden steenachtighen grondt.
Tijt
In den Meye zoo stuyft van den Genever geel stofken/ dwelck voor sijn bloemen ghehouden wordt/ daer naer zoo beghinnen die cleyne besiekens te groeyen/ die in den Herfst rijp worden/ een iaer naer dat zy voort ghecomen sijn. Ende daer om zoo worden op die Geneveren rijpe/ onrijpe/ groote ende cleyne besiekens tsamen ghevonden.
Naem
Die Genever wordt ghenaemt in Griecx Archeutos/ ende van sommighen Acatalis/ In Latijn Iuniperus. In Hoochduytsch Weckholder und Weckholterbaum/ In Franchois Genevre.
Die besiekens sijn ghenaemt in Griecx Archeutides/ In Latijn Baccae Iuniperi/ In die Apoteke Grana iuniperi/ In Hoochduytsch Weckholterbeeren und Kromerbeeren.
Die gumme die uut den houte ende scorssen vloeyet es ghenaempt in die Apoteken Vernix/ ende tot sommighe plaetsen niet sonder groote seer sorghelijcke dwalinghe Sandaraca/ want Sandaraca es een fenijnnige corrosive substantie diemen by die metaelen in die gheberchten vindt/ daer dese gumme gheen ghelijckenisse mede en heeft.
Natuere
Die gheheele Geneverboom met sijnen bladeren/ scorssen/ houte/ vruchten ende gumme es werm ende drooghe van natueren.
Cracht ende werckinghe
A Die vruchten oft besiekens van den Genevere sijn goet voor die maghe longhene levere ende nieren/ sy ghenesen den ouden
hoest/ crimpinghen ende winden in den buyck/ ende doen water maken/ met wijn oft huenich water ghesoden ende ghedroncken.
B Die selve besiekens sijn oock goet den ghenen die verreckt ghevallen oft gheborsten sijn/ in der selver manieren ghebruyckt.
C Tsap van den bladeren/ wederstaet alle fenijn sonderlinghe van den aderen ende slanghen/ ende es goet daer tseghen
ghedroncken ende van buyten op die wonden ghestreken. Tot den selven sijn oock die vruchten goet in alder manieren ghebruyckt.
D Geneveren ghebrant/ ende dijsghelijcx oock huere besiekens/ veriaghen met hueren roock alle fenijnnich ghedierte ende alle corruptien van der locht/ ende daer om zoo sijn sy goet ghebrant in tijt van haestighe sieckten ende al om daer quade locht es.
E Die scorsse van den Geneveren ghebrant gheneest die quade scorftheyt ende ruydicheyt met water daer op ghestreken.
F Die gumme van Geneveren es goet ghebruyckt den ghenen die met coude fluymen in die maghe ende dermen verladen sijn/ sy verdrijft ende doet afgaen alderhande wormen/ ende stelpt die overvloedighe natuerlijcke cranckheyt ende die vloet van den
vrouwen.
G Die roock van Vernix es goet den herssenen/ hy verdroocht die overvloedighe vochticheyt van den hoofde/ ende stelpt die
vloet van den catarren.
H Dese gumme met olie van Roosen vermengt/ geneest die cloven aen handen ende voeten. |
