Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Phoenix dactylifera - Dadelpalm

• Cruijdeboeck deel 6 capitel 60 Bladzijde 789

Tfatsoen

Phoenix dactylifera - Dadelpalm

Phoenix, Palma, Dadelboom (oprechte Palmboom, Palm boom) (vrucht) Phoenix, Phoenicobalanos, Palmula (Dactilus), Dadel, Dadelen, Daden 1644 Vlaams: Dadelboom (vrucht: Dadelen) 1616 Latijn: Palma (vrucht: Palmula) [819] 1554/1557: Dactelen, Dactes, Dactier, Dactylus, Dadelboom, Dadelen, Daden, Palma, Palmier, Palmula, Phoenicobalanos, Phoenix

[789]   Dadelboomen sijn schoone groote boomen/ hebbende rechte dicke stammen/ die met dicke scelpachtige scorssen bedeckt sijn. Op dopperste van den stam groeyen veel dunne langhe tacken/ seer veel rietachtighe smalle bladeren draghende/ alzoo dat die selve tacken anders schier niet en schijnen/ dan een hoop Rietbladeren lancx aen een vergaert. Ende aen dese tacken groeyen die vruchten veel by een ghetrost/ die welcke ront ende lanck sijn/ ende binnen eenen langhen herden steen hebben.

Plaetse

Dadelboomen wassen in Afrycken/ Arabien/ Indien/ Syrien/ Joetsche landt/ ende in andere heete landen van Orienten.

Naem

Die dadelboom wordt gheheeten in Griecx Phoenix/ In Latijn Palma. Ende dit es die oprechte Palm boom.

Die vrucht es ghenaemt in Griecx oock Phoenix/ ende van Galenus Phoenicobalanos In Latijn Palmula/ In die Apoteken Dactilus/ In Hoochduytsch Dactelen/ Hier te lande Dadelen ende Daden/ In Franchois Dactes.

Natuere

Die tacken ende bladeren van den Palmboom sijn cout ende tsamen treckende van natueren.

Die vrucht es werm ende drooghe tot schier in den tweeden graedt/ ende oock tsamen treckende/ sonderlinghe als sy niet heel rijp en sijn.

Cracht ende werckinghe

A   Daden sijn quaet om verteeren/ sy verstoppen die levere ende die milte/ sy maken winden in den buyck ende weedom in dat hooft/ ende sy genereren grof bloet/ sonderlinghe als sy groen ende noch versch wesende ghegheten worden/ maer als sy wel rijpe ende drooghe sijn zoo en letten sy soo seer niet/ ende als sy dan van een goede stercke maghe wel verteert worden/ zoo voeden sy redelijck dat lichaem.

B   Drooghe Dadelen stoppen oock den loop des buycx/ ende ghenesen dat braken ende walghen/ sonderlinghe van den bevruchten vrouwen/ in plaesteren vermenght ende van buyten op die maghe oft buyck gheleyt/ oft met andere medecijnen vermenght ende inghenomen.

C   Daden stercken oock die weeke levere ende milte/ met andere daer toe dienen medecijnen vermenght/ tzy van buyten oft van binnen tslichaems ghebruyckt.

D   Die bladeren ende tacken van den Palmboomen heylen die versche wonden sy sluyten die sweeringhen ende ulceratien/ ende vercoelen die heete swillinghen/ ende daer om zoo hebben die ouders hier voortijts/ als sy eenighe plaesteren maeckten hier toe dienende/ die selve in tsieden/ gheroert met rijskens van Palmen/ om dat zy te beeter cracht hebben souden/ alsmen sien mach in Emplastro