Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

1554 Cruijdeboeck met transcriptie (overgeschreven)
A | B | C | D | E | F | G| H | IJK | L | M | N | O | P | QR | S | T | U | V | WXYZ

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6 Van der boomen, haghen, ende alle houtachtighe gewassen, en van huerder vruchten, gummen ende sapen ondersceet, fatsoen, naem, natuere, cracht ende werkinghe Planten Alfabetisch

Register van die cracht der Cruyden
 
Oude Nederlandse namen
* Project Dodoens
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt 28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 6 capitel 36, bladzijde 757-758   Zie volgende pagina »

Van Hadick.   Cap. xxxvi.

1  

Sambucus ebulus - Kruidvlier

Tfatsoen

Sambucus ebulus - Kruidvlier

Zie alle foto's van Bioweb Plantengids

Chamae acte, Sambucus humilis, Ebulus, Ebulum, Hadick (Adick, wilde Vlier, neere Vlier)

  • 1644 Vlaams: Hadich, Vlier (Leeghen)
  • 1616 Latijn: Ebulus
  • 1554/1557: Adick, Attich, Ebulum, Ebulus, Hadick, Hyeble, Sambucus humilis, Suyn bas, Vlier (wilde)

[757]   Al eest dat Hadick gheen boomachtich oft houtachtich ghewas en es/ maer een cruyt iaerlijcx van sijnder wortele van nieuws voortcomende/ zoo hebbe ick nochtans tselve ter deser plaetsen willen bescrijven/ niet alleen om dat hy den Vlier aensienlick es/ maer oock om dat die ouders altijt van Hadick ende Vlier tsamen ghescreven hebben/ die ick in desen heb willen volghen. Zoo en es dan Hadick gheen houtachtich ghewas/ maer een cruyt draghende langhe rechte dicke cantighe stelen/ met leden ende knoopen ghelijck die tacken van Vlier ondersceyden/ daer aen wassen donckergruene bladeren in veel andere verdeylt/ den bladeren van Vlier van fatsoene ende van reucke seer ghelijck. Op dopperste van den stelen groeyen die bloemen in breede croonen/ ende daer naer die besiekens ghelijck aen die Vlier. Die wortel es vinghers dick/ redelijcken lank/ ende dient beter tot den ghebruyck der medecijnen dan die wortelen van Vlier/ die houtachtich ende onbequaem daer toe sijn.

Plaetse

Hadick wast op ongheboude plaetsen/ by den weghen/ ende somtijts op die velden/ sonderlinghe daert wat vochtich/ ende goeden vetten grondt es.

Tijt

Hadick bloeyet in Braeckmaent ende Hoymaent. Ende in Oostmaent zoo leveret hy sijn besiekens.

 

Naem

[758]   Dit cruyt wordt gheheeten in Griecx Chamae acte/ dat es in Latijn Humilis Sambucus ende in Duytsch neeren Vlier. In Latijn worddet ghenaemt Ebulus ende Ebulum/ In Hoochduytsch Attich/ In Neerduytsch Hadick/ Adick ende wilden Vlier. In Franchois Hyeble.

Natuere

Adich es werm ende drooghe ghelijck die Vlier/ ende daer en boven oock verdeylende ende subtijl van substantien.

Cracht ende werckinghe

A   Die bladeren ende ionghe scuetkens van Hadick/ sijn den bladeren ende ionghe scuetkens van Vlier van werckinghe ende crachten ghelijck in der selver manieren gebruyckt.

B   Die selve bladeren doen oock sceyden ende vergaen die swillinghen van den manlijcken leden ghesoden ende daerop gheleyt.

C   Die wortel van Hadick in wijn ghesoden ende ghedroncken es goet den watersuchtighen/ want zy iaecht dat water af duer den camerganck.

D   Die selve wortel vermorwet die verherde ende opent die verstopte moeder/ ende doet sceyden die swillinghen des buycx/ als die vrouwen sitten in dwater daer sy in ghesoden es.

E   Tsap van den besiekens van Hadick maeckt dat hayr swert.

F   Die roock van Hadick als hy ghebrant wordt veriaeght die slanghen ende andere fenijnnighe ghedierten.

Hindernisse

Hadich es der maghen ende den inwendigen leden oock seer quaet ghelijck die Vlier.

 

^Naar het begin van deze pagina