Naem
[634] Rapen worden genaemt in Griecx Gongylae ende Gongylides. In Latijn Rapa. In Hoochduytsch Ruben. In Franchois Naveau rond.
Natuere
Rapen sijn werm ende vochtich van natueren.
Cracht ende werckinghe
A Rapen voor spijse ghebruyckt gheven den lichaeme redelick voetsel/ alsmense niet te veel in en neempt/ ende oock wel verteert/ want anders alsmen te veel inneempt oft tselve datmen etet niet wel en verteert/ zoo maken sy vele overvloedighe vochticheden ende winden in tlichaem/ sonderlinge als sy rouw ghegheten worden/ wat dan zoo sijn sy der maghen oock quaet/ ende maken winden/ opblasingen ende weedommen in den buyck ende dermen.
B Rapen met melck ghesoden versueten die pijne van dat fledercijn daer op gheleyt.
C Olie van Roosen in eene uutghehoolde Rape in die asschen gebraden geneest die cackhielen/ dat es versweeringhen van den verssenen van coude ghecomen. Tot den selven es oock dat water goet daer die Rapen in ghesoden sijn alsmen die daer mede wasschet. Item oock die ghesoden Rapen daer op gheleyt.
D Die ionghe scuetkens van den Rapen als sy beghinnen te scieten gegheten doen water maken/ ende sijn goet den ghenen die met den steen ende graveel ghequelt sijn.
E Tsaet van Rapen/ es oock goet tseghen alderhande fenijn/ ende daer om worddet in die Teriakelen (dat es medecynen diemen tsegen fenijn ende vergiffenissen gebruyckt) ghedaen/ sonderlinghe in die ghene die pijne ende weedom versueten.
F Die olie van raepsade gheslaghen/ es oock van ghelijcke cracht/ ende iaecht af die wormen die in dat lichaem groeyen/ alsmense rouw inneempt. |