[608] corts daer naer zoo opent hem dat knoppeken/ ende die witte grijse hayrkens met den sade/ worden met den winde wech ghedreven/ die wortel es dun ende seer teer.
Plaetse
1 Dat groot Cruyscruyt wast op sandachtighe plaetsen by den weghen ende ghemeynen straten.
2 Dat cleyn wordt vele in die moeshoven ghevonden.
3 Grijscruyt wast in sommighe donckere bosschen en op dorre heyden.
Tijt
Groot Cruyscruyt bloeyet in Braeckmaent ende Hoymaent.
Dat cleyn wordt met bloemen alle den zoomer duer ghevonden ende somtijts oock inden winter alst niet zeer cout en es.
Grijscruyt bloeyet oock in den middel van den zoomer.
Naem
Dit gheslacht van cruyde wordt gheheeten in Griecx Erigeron. In Latijn Senecio, van sommighe Herbulum oft Erechtites, In Hoochduytsch Grindtkraut. In Franchois Senesson.
1 Dat ierste gheslacht wordt gheheeten Senecio maior, Hier te lande Groot cruyscruyt/ ende van sommighen Silsom.
2 Dat andere es genaempt Cruyscruyt oft cleyn cruyscruyt/ ende es zeer wel bekent. In Latijn Senecio minor.
3 Dat derde es oock een recht Erigeron/ naemelijck tgene daer Theophrastus af scrijft/ want/ als voorseyt es/ sijn bloemen worden seer haest wit ende grijs/ daer naer dat Erigeron sijnen naem heeft.
Natuere
Erigeron als Paulus scrijft es van natueren wat vercoelende/ nochtans scheydende ende verdeylende.
Cracht ende werckinghe
A Cruyscruyt met sijnen bladeren ende stelen in water oft sueten wijn ghesoden ende gehdroncken es goet tseghen die pijne ende weedom vander maghen die met heete geele ende cholerijcke vochticheden verladen es.
B Die bladeren met den bloemen alleen oft met wat wijns ghestooten/ sijn goet gheleyt op die heete geswillen van dat fondament ende van den scamelijcken leden.
D Die selve bladeren van Cruyscruyt met dat aldercleynste ende alderfijnste poeder van wieroock ghemenght/ ghenesen alle wonden ende sonderlinghe van den senuwen daer op gheleyt.
E Dat wit grijs hayr daer die bloeme in verandert met saffraen ende wat waters gemenght/ es goet op die ooghen die seer
leken ghestreken.
F Dat selve grijs hayr met sout verdrijft die croppen ende clieren aen den hals daer op gheleyt.
2
G Dat cleyn cruyscruyt wordt oock met andere cruyde met olie ende azijn ghelijck salaet gegheten/ ende es gheen quade oft onghesonde spijse. |