Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Voorwerk Nederlandse, Duitse, Franse, apothekers-, Latijnse en Griekse namen

Deel 1

Deel 2 Bloemen, welrieckende cruyden, saden, ende dyer ghelijcken Planten Alfabetisch

Deel 3

Deel 4

Deel 5

Deel 6

• Cruijdeboeck deel 2 capitel 50 Bladzijde 263

Tfatsoen

Thymus vulgaris - Echte tijm Foto Luc Regniers

Thymus, Cephalotos, Epithymos, Thyrsion, Thymum durius, Thymus    Noot: Cephalotos (Thymum cephaloton, Thymum creticum) is vermoedelijk Thymus capitatus = Kegeltijm. 1644 Vlaams: Thymus (Harden) sonder aderen 1616 Latijn: Thymum durius 1554/1557: Thym, Thym vulgaire, Thymum durius, Thymus

Thymus heeft vele houtachtighe bruyne stelen ende tacxkens/ daer aen wassen breedachtighe bladerkens die bruyn gruen/ ende meerder sijn dan dan die bladeren van Onser vrouwen bedstroo/ ende wat rouwachtich met dun hayrken beset schier ghelijck die bladerkens van Naghelcruyt daer af int lviii. Capittel des ierste boecks ghescreven es/ van fatsoene den bladeren van Poleye schier ghelijck maer wat langher. Die bloemen sijn purpur ende wassen aen dopperste van den stelen. Die wortel is houtachtich.

Plaetse

Thymus wast in Spaengien ende andere heete landen/ van waeren hy nu ter tijt ghedroocht tot Antwerpen ghebrocht wordt/ daer hy van den gheleerden Apotekers in die medecynen ghebruyckt wordt/ die hem in haer hoven oock sayen ende planten.

Tijt

Thymus bloeyet in Hoymaent ende in Ooghstmaent.

Naem

Thymus wordt gheheeten in Griecx Thymos. In Latijn Thymum/ van sommighen Cephalotos, Epithymos oft Thyrsion. In die Apoteken hier te lande eest meest onbekent/ uutghenomen sommighe Apoteken van sommigen gheleerden Apotekers van Antwerpen die desen Thymus daert behoort ghebruycken.

Natuere

Thymus is werm ende drooghe tot in den derden graedt.

Cracht ende werckinghe

A   Thymus met huenich in water ghesoden ende ghedroncken es goet voor die ghene die kichen hoesten ende cort van adem sijn/ hy doet die urine rijsen/ ende iaecht af die secondine ende die doode vruchten/ hy doet den vrouwen huer natuerlijcke cranckheyt wedercomen/ ende doet sceyden dat bloet dat binnen tslichaems gheronnen is.

B   Thymus ghepoedert drije vierendeel loots swaer/ met huenich azijn in die Apoteke gheheeten Oxymel/ ende wat souts inghenomen iaeght af duer den camerganck die taye slijmachtighe fluymen/ ende die scerpe heete bytende colerijcke vochticheden/ ende alderhande onsuyverheydt des bloets.

• Cruijdeboeck deel 2 capitel 50 Bladzijde 264

[264]   C   Thymus in der selver manieren ghebruyckt/ es goet tseghen die pijne ende weedom der huepen/ der sijden en van der borst/ tseghen die opblasinghen ende winden der sijden van den buyck/ tseghen die swellinghen van der manlicheyt/ hy es oock seer goet den ghenen die bevreest/ benauwt/ swaermoedich ende onsterck van sinnen sijn.

D   Thymus smorghens nuchteren ende tsavonts voor den eten inghenomen es goet tseghen die roode loopende ooghen/ ende tseghen die pijne ende weedom der selver. Tot den selven is hy oock goet ende seer ghesont in die spijse ghebruyckt.

E   Thymus es oock seer goet tseghen dat fledercijn met wijn/ alsmen vanden fledercijn vry is/ ende met huenich azijn een loot swaer alsmen daer af cranck es inghenomen.

F   Thymus met huenich vermenght/ ruymt die borste ende doet die fluymen rijpen/ sceyden ende lossen/ dicwils gheleckt.

G   Thymus met edick ghestooten verteert ende doet sceyden die coude swellinghen ende verdrijft die wratten daer op gheleyt.

H   Item Thymus met meel van gersten mout ende wijn vermenght versuet die pijne ende weedom in die hope/ diemen Sciatica heet daer op gheleyt

I   Thymus es oock seer goet gheroken den ghenen die de vallende sieckte hebben.