Beginpagina van Plantaardigheden.nl
Actuele toepassingen van planten
© Wolverlei Tekst en Beeld –  Martin Stevens
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Plantenfoto's

   

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

   
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt
28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 1 capitel 41, bladzijde 76-77 (in werkelijkheid 75-76)  Zie volgende pagina »

Van Herthoy.   Cap. xli.

Tfatsoen

 

[77]   1   Herthoy es van stelen en bladeren S. Jans cruyt niet seer onghelijck/ maer es grooter. Sijn stelen zijn lanck sonder tacxkens oft zijde scuetkens. Die bladeren zijn den bladeren van S. Jans cruyt ghelijck/ maer langher/ bruynder en gruender/ met teer cleyn hayrkens meest aen die onderste zijde becleet/ ende in aentasten saecht/ ende niet duergaet schijnende. Die bloemen zijn S. Jans bloemen oock ghelijck/ maer bleecker en langher van bladeren/ ende die knoppekens van den bloemen eer zy open gaen/ zijn met cleyne swerte tipkens bespreyt. Tsaet wast in hauwkens ghelijck aen S. Jas cruyt/ en rieckt oock volnaer gelijck Hers.

 

2   Van desen cruyden wordt noch een ander gheslachte ghevonden/ dat Coenraet ghenaempt es/ dat den voorschreven seer ghelijck es/ maer zijn bladeren zijn meerder/ witter ende niet hayrachtich noch saech/ meer ghelijckende den bladeren van S. Jans cruyt/ hoe wel zy niet duergaat en schijnen. Die bloemen zijn den voorschreven ghelijck/ met swerte tipkens buyten op die knopkens oock besprayet. Die wortel es houtachtich/ ghelijck die wortele van den anderen.

Plaetse

Dese cruyden wassen in rouwe en ongheboude plaetsen/ in die haghen ende bosschen.

Tijt

Sy bloeyen in Hoymaent ende in Ooghstmaent.

Naem

Beyde dese cruyden worden in Griecx ende in Latijn Ascyrum gheheeten. In der Apoteken zijn zy onbekent. In Hoochduytsch worden zy ghenaempt Harthauw/ ende Waldthoff/ en van sommighen dat tweede Kunratz/ dat es in onse tale/ Herthoy en Coenraet.

Natuere

Sij zijn van natueren werm en drooch/ en S. Jans cruyde ghelijck.

Cracht en werckinghe

A   Tsaet van Ascyrum een half loot swaer met huenich water langhe tijt gedroncken/ gheneest dat Sciatica dat es die weedom van der hope tcruyt ghestoten es goet op de verbranthz gheleyt.

B   Die wijn daer die bladeren in ghesoden zijn/ heeft cracht om die wonden te heylen/ als mense daer dickwils mede wast.