Beginpagina van Plantaardigheden.nl
Actuele toepassingen van planten
© Wolverlei Tekst en Beeld –  Martin Stevens
 

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Plantenfoto's

   

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

   
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel
Bijgewerkt
28-04-2023

«  Cruijdeboeck deel 1 capitel 28, bladzijde 48 (is in werkelijkheid 49) -51   Zie volgende pagina »

Van Gheytenbaert.   Cap. xxviii.

 

Gheslacht oft onderscheet

Gheytenbaert es tweederhande van gheslachte: Deene es dat groot Gheytenbaert datmen Reynette nuempt: Dander dat cleyn Gheytenbaert/ dat valsche Rhabarbare gheheeten wordt.

Tfatsoen

[50]   1   Dat groot Gheytenbaert oft Reynette heeft groote langhe breede bladeren/ den bladeren van Agrimonie ghelijckende/ maer langher en meerder/ die rouw hart en ghefronckelt zijn/ en veel vouwkens hebben ghelijck die bladeren van de ionghen bercken loove. Sijnen steel es hol/ viercantich/ bruynroot/ somtijts een mans lenghde hooch/ draghende int opperste veel schoone witte suet rieckende bloemen/ veel by een ghedronghen/ ghelijck aen dat root Steenbreeck/ naer den welcken cleyne cromme sadekens iii oft iiii tsamen in een/ ghelijck een Werteken ghedronghen wassen. Sijn wortel es lanck/ van buyten swert/ van binnen Leververvwich bruynroot/ sterck van ruecke/ van smake tsamen treckende ghelijck die eekelen.

 

2   Dat cleyn Gheytenbaert oft valsche Rhabarbare/ heeft seer ghesneden en in veele andere cleyne bladerkens/ verdeylde bladeren/ die rontsomme ghescaert zijn. Sijnen steel es ghehoect/ bruynroot van coluere/ ontrent onderhalven voet oft twee voeten lanck/ daer op wassen veel cleyne witte hayrachtighe bloemkens/ tsamen eenen sneewitten baert ghelijckende/ naer die welcke cleyne smalle tacxkens ghelijck cleyne hauwkens vier oft vijf by een staende volghen. Die wortel es swert en houtachtigh.

Plaetse

Beyde dese cruyden wassen hier te lande in vochtighe beempden/ tusschen doornen en haghen/ en aen canten vanden grachten/ en waterloopen.

 

Tijt

[51]   Sy bloeyen meest in Hoymaent/ somtijts oock noch in Ooghstmaent.

Naem

Tgroot Gheytenbaert heet heden daechs in Latijn Barba capri, en Regina prati. In duytsch Reynette en grooten Gheytenbaert. In Franchois Barbe de chevre. Dat andere heet in die Apoteken Pigamum, en wordt daer doer van den ongheleerden Apotekers niet sonder groote dwalinghe voor wilde Ruyte ghebruyckt. Die vrouwen hier te lande houwent voor Rhabarbare ende daer om hebben wy tselve valsche Rhabarbare gheheeten/ want anders ghenen naem en es ons bekent.

Natuere

Die Reynette es sonder twijfel seer verdrooghende/ ende van natueren tsamen treckende/ ende daer duer stoppende/ ghelijck zijnen smaeck claerlijck bewijst. Dat valsch Rhabarbare es oock drooghende/ maer niet tsamen treckende.

Cracht en werckinghe

1
A
   Die wortelen van Reynette ghesoden oft ghepoedert ende inghenomen/ zijn goet teghen den loop des buycx/ en teghen alderhande bloetganck. Die bloemen met witten wijn ghesoden ende ghedroncken/ ghenesen die vierde daechse cortse.

2
B
   Valsche Rhabarbare en wordt in der medecijnen niet ghebruyckt.